AŞILAMA (IUI)
Aşılamanın amacı, kadın partnerin rahmine önceden eşinden alınıp hazırlanarak iyileri seçilmiş bir miktar spermi yerleştirmek ve bu sayede döllenmeyi kolaylaştırmaktır.
Hangi çiftler faydalanır?Aşılama özellikle erkek infertilitesi ve infertilitenin nedeni belli olmayan çiftlerde faydalı olur. Bununla beraber, yumurtlama bozukluğu olan kadınlarda da bazı ilaçların desteğiyle etkili olabilir.Bu gibi vakalarda yumurtlama hormon tedavisi ile desteklenir. Aşılama, yumurtlama gününden çok kısa zaman sonra uygulanmak üzere planlanır.Erkek kısırlığı tanısı için uygulanan testler sperm kalitesin (sayı, hareket, şekil) göstermesi açısından önemlidir.
Çünkü IUI'de başarı, üreme yolundaki bir yumurtanın, normal yetenekteki sperm tarafından döllenmesine bağlıdır. IUI, kendi spermlerine allerjik reaksiyon gösteren erkek vakalarında da faydalı bir yöntemdir. Bu bozukluk"anti-sperm antikor" varlığına neden olur. Burada spermler kadın partnerin rahmine giremezler ve bu nedenle yumurtaya ulaşamazlar.IUI'de hazırlanmış spermler direkt rahime verilir. Böylece antisperm antikorlarının oluşturduğu problemler aşılır. Endometriyozis (Rahim iç zarı, yani endometriyum dokusunun, üreme yolundan başka bir yerde bulunması) olarak bilinen durumda da IUI ile başarı sağlanmaktadır.
IUI'nin en sık uygulandığı durumlar:
• Hafif erkek kısırlığı
• Açıklanamayan kısırlık
• Anti-sperm antikorları
• Orta seviyede endometriyozis
Yapılan çalışmalarda, IUI'nin düşük sperm sayılı veya kötü sperm şekilli (morfoloji) ağır erkek infertilitesi vakalarında ve tüpleri zarar görmüş kadınlarda etkili olmadığı gösterilmiştir.
Uygulama şekliIUI'de en iyi sonuç fertilite ilaçlarıyla desteklenen yumurtlama sonrası aşılama yapıldığında elde edilmektedir. Bundan dolayı, IUI tedavisindeki ilk aşama, diğer yardımla üreme metodlarında da kullanılan yumurtlamanın hormonlarla kontrollü olarak uyarılmasıdır.
İki veya üç follikül hedef büyüklüğe ulaştığında, yumurtlama ayrı bir hormon (hCG) enjeksiyonu ile sağlanır. Ovülasyon zamanından kısa süre sonra, eşinin sperm numunesi alınarak en iyileri seçilir ve ince bir katater yardımıyla kadın partnerin rahmine verilir. Bu ağrısız bir uygulamadır.
Başarı şansı nedir?Süperovülasyon ve IUI'nin başarı oranları siklus başına %15-20 arasındadır. Fakat erkek partnerin sperm sayısı normal sınırlar içinde ve kadının tubalarının sağlıklı bulunduğu durumlarda, bir yıl içinde birkaç denemeden sonra bu oran toplamda %50'ye ulaşabilir. Ortalama 4 IUI siklusu denenebilir. Eğer başarılı olunamazsa IVF ve ICSI tavsiye edilir.